Menu Sluiten

Nieuwsbrief 19 februari 2023

Over bijna drie weken is het al zover, dan is Pool tot Pool in volle gang.

U had het al op onze website kunnen zien, we hebben weer vijf boeiende en zeer interessante uiteenlopende onderwerpen.

Drie ervan kwamen al uitgebreid aan bod in onze vorige nieuwsbrieven:

Jouke Prop – De ongelijke strijd van de ijsbeer (maar tegen wie?)

Jeroen Hoekendijk – Zeehonden fotograferen vanuit de ruimte.

Dr. Fabian Ercan – Hoe kun je uit planten ons weer aflezen?

Verder komt Frits Steenhuisen met een lezing over kwik, een wereldwijd probleem – een Arctisch perspectief.

In het Noordpoolgebied, duizenden kilometers verwijderd van de bron van de uitstoot, veroorzaakt het kwik veel schade aan mens, dier en milieu. RUG-wetenschapper Frits Steenhuisen doet hier onderzoek naar. Dat kwik komt tenslotte voornamelijk van ver weg naar de poolstreken.

Wereldwijd zijn kolencentrales, metaalsmelterijen en kleinschalige goudwinning verantwoordelijk voor de uitstoot van het zware metaal kwik. Hij probeert niet alleen de hoeveelheid uitgestoten kwik te onthullen, maar ook de bronnen van de emissies. Geen gemakkelijke taak, want het vereist ingewikkeld onderzoekswerk, maar Steenhuisen is erin geslaagd modellen te ontwikkelen om de kwikemissies relatief nauwkeurig in kaart te brengen. Hij heeft er alle vertrouwen in dat deze modellen uiteindelijk kunnen worden gebruikt om de uitstoot van kwik wereldwijd te beperken.

En dr. Cecilia Stanghellini – Groenteproductie in de ruimte, met Antarctica als eerste stap.

Een cruciaal onderdeel van toekomstig, menselijk onderzoek naar onbekende werelden, zal de aanvoer van eetbaar voedsel voor bemanningsleden zijn. Het ontwikkelen van innovaties bij het telen van voedsel in gesloten systemen wordt een integraal onderdeel van toekomstige missies. Bemanning van ruimte missies krijgt tot nu toe in veruit de meeste gevallen vloeibaar en gedroogd voedsel. Echter als de missies erg lang (jaren) gaan duren dan zijn er een paar redenen om af te zien om al het voedsel voor de gehele reis op voorhand mee te nemen.

Het EDEN ISS project is een eerste stap naar het telen van voedsel in de ruimte. In dit internationale project met 12 partners uit 6 landen werd een prototype “kas” ontwikkeld, getest en geëvalueerd op Antarctica. Niet alleen is het klimaat op Antarctica ruig te noemen, ook de “menselijke” condities zijn vergelijkbaar met die van een ruimte missie. De bemanning van het Neumayer III station, een permanent bemande Duitse basis, is voor meer dan 6 maanden volledig afgesloten van de buitenwereld. In deze periode verblijven er 9 personen op de basis. Het is 2 maanden permanent donker, de windsnelheden lopen op tot meer dan 140 km/h en de temperatuur daalt tot onder de -40°C.

Het hele programma is uitgebreid te lezen op onze website: editie 2023

Zoals gebruikelijk zijn er tussen de lezingen ruime pauzes waarin koffie en thee geschonken wordt.

Lunch is op eigen gelegenheid en kosten.

Na afloop is er ook weer gelegenheid om nog wat na te praten in een restaurant in de buurt.

We kunnen dit jaar terecht in De Bruine Boon, tegenover het museum.

Zij willen graag vooraf weten wat u wilt eten, zodat ze er met de inkoop rekening mee kunnen houden.

Onderaan de email staat een link naar het menu of klik hier: Menu “De Bruine Boon”. Mocht u zich aangemeld hebben voor het diner (op eigen kosten) dan krijgt u nog een mailtje van ons, met daarin een link om de menukeuze en evt. allergieën te duiden.

In een van de eerdere nieuwsbrieven besteedden we ook aandacht aan het boek ‘Een jaar bij de ijsberen’ door Hans Beelen, Ko de Korte & Fineke te Raa. Hier vindt u de link voor meer informatie op de website van de uitgever: Een jaar bij de ijsberen.

Via Pool tot Pool kunt u dit boek bestellen met een speciale korting van €10,–

Wilt u daar gebruik van maken, dan moet u het boek bestellen via onze website, wij nemen het dan voor u mee naar Leiden. De link vindt u hier: Pool tot Pool – Een jaar bij de ijsberen.

Let op; deze speciale aanbieding geldt alleen voor de bezoekers van Pool tot Pool.

De boeken worden overhandigd op vertoning van het aankoopbewijs (ordernummer in uw email), er worden geen boeken opgestuurd.

Hans Beelen, Ko de Korte en Paul de Groot zullen aanwezig zijn… 🙂

Voor de boekenliefhebbers onder u, is er nog meer leuk nieuws.

Net zoals de afgelopen jaren, is Gerrit Jan Zwier ook weer van de partij, dit keer zal hij zijn nieuwe boek ‘Boom in een winters bos’ promoten.

Fotograaf Dolph Kessler zal het pauzeprogramma verzorgen en ook hij heeft boeken te koop.

Verder is er natuurlijk weer het boeken-ruil-tafeltje, waar u uitgelezen Poolboeken kunt neerleggen en omruilen voor een nog-niet-gelezen boek.

Tot slot nog wat overig poolnieuws:

Sinds het begin van de satellietmetingen in de jaren 70 heeft er nooit zo weinig zee-ijs rond Antarctica gelegen als nu. Terwijl het zomerseizoen er nog niet voorbij is, is het record al gebroken, meldt het National Snow and Ice Data Center. Dit is de link een bericht op de website van de NOS: Niet eerder zo weinig zee ijs gemeten rond Antarctica.

Wie de afgelopen 5 jaar met de Antigua mee was op een expeditie cruise rond Spitsbergen heeft er wellicht aan meegewerkt. Plasticafval werd door de gasten verzameld, gesorteerd en geteld. Een deel van dit plastic werd naar Duitsland gestuurd om de herkomst ervan te onderzoeken.

Dit is onlangs gepubliceerd.

Ook Nederlands plastic afval vindt zijn weg naar arctische wateren, blijkt uit een vijfjarig onderzoek. Sinds 2016 hebben toeristen die op zeilcruises waren – citizen scientists dus – plastic afval verzameld dat op de kusten van Spitsbergen aangespoeld was. In totaal vonden ze op 14 stranden 23.000 items met een totaalgewicht van 1.620 kilo. Hier vindt u de link: Nederlands plastic afval duikt op in noordpoolgebied deksel uit Tilburg rubberen laars made in the Netherlands.

Er smeulen mogelijk gevaren in de Siberische permafrost.
Als de permafrost ontdooit, kunnen gevaarlijke virussen en bacteriën zich weer gaan verspreiden. Hier vindt u de link: Er smeulen mogelijk gevaren in de Siberische permafrost.

Sommige van deze virussen worden zelfs opzettelijk tot leven gewekt, om ze te kunnen onderzoeken. Hier vindt u de link: 48 500 jaar oud virus uit Siberische permafrost nieuw leven ingeblazen.

Kortom, ook de komende jaren zullen er nog onderwerpen genoeg zijn om Pool tot Pool interessant te houden.

Maar we beginnen bij dit jaar en hopen u allen weer in Leiden te verwelkomen.