De 18e editie van Pool tot Pool zal worden gehouden op zaterdag 8 maart 2025 in Wereldmuseum Leiden (voorheen Museum Volkenkunde). We zijn in volle gang bezig met het samenstellen van het programma. De sprekers en het volledige programma zullen we op deze pagina bekend maken.
Zoals je van ons bent gewend zal de binnenkomst met koffie of thee vanaf 10.00 uur zijn en beginnen we om 10.30 uur met het welkomstwoord van de dagvoorzitter. Om 16.45 uur zal de laatste lezing zijn afgelopen waarmee we de dag afsluiten. Naar alle verwachting zal er ook weer een gelegenheid zijn om na afloop te gaan eten op eigen kosten. Het restaurant en het menu moeten nog worden vastgesteld.
We zijn verheugd dat we alvast de volgende sprekers bekend kunnen maken. In willekeurige volgorde zijn dit:
Brandon van Schaik
Duurzaamheid op Antarctica. Kan dat eigenlijk wel?
Brandon van Schaik (25) werkt als PhD kandidaat aan het bevorderen van wind energie en duurzaamheid in polaire gebieden en het Zwitserse hooggebergte aan de Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), Zwitserland. Hij heeft een voorliefde voor de bergen en gletsjers, en probeert zijn onderzoek hier toe te passen door middel van verschillende experimentele expedities. Zo leidde hij in 2024 een onderzoek bij de Belgische onderzoeksstation Princess Elisabeth Antarctica, de enige emissie-vrije basis op het witte continent. Het doel van het onderzoek was om de opbrengst van wind energie beter te kunnen voorspellen door middel van nieuwe metingen van de atmosfeer. Op basis van deze unieke data werkt hij ook samen met acht andere landen die actief zijn in Antarctica om de potentie van windmolens bij andere stations de berekenen.
Lineke Begeman
Hoog Pathogene Vogelgriep in Antarctica.
Lineke Begeman is dierenarts met interesse in behoud van vrij levende (wilde) dieren. Tijdens haar specialisatie tot dierenarts patholoog aan de faculteit Diergeneeskunde te Utrecht onderzocht ze doodsoorzaken van gestrande walvisachten – met name bruinvissen. Als onderdeel van de Nederlandse ambitie om kleine walvisachtigen te beschermen (ASCOBANS overeenkomst), onderzocht zij hoe groot de rol van de mens was in die doodsoorzaken. Nadat ze haar certificering als dierenarts patholoog had behaald, verlegde ze haar werkplek naar de virologie afdeling van het Erasmus Medisch Centrum. Hier deed ze onderzoek naar pathologie van opkomende virale infectieziektes met een vergelijking tussen mensen en de originele diergastheersoorten. Tijdens haar promotieonderzoek was ze meermaals betrokken bij onderzoek naar sterfte door hoog pathogene vogelgriep bij wilde vogels in Nederland. Dit vogelgriepvirus, en specifiek de virusstam sinds 2020 ontstond in intensief gehouden pluimvee, heeft nu rampzalige gevolgen voor wilde dieren. Het kan zich gemakkelijker handhaven in veel verschillende wilde vogelsoorten, dan eerdere stammen. Het blijft zich verspreiden en zorgt voor niet eerder vertoonde hoge sterfte, onder zowel wilde vogels als zoogdieren.
In de herfst en winter van 2023-2024 werkte ze, met een groep wetenschappers van over de wereld (OFFLU), aan een rapport over de gevolgen van hoog pathogene vogelgriep voor wilde dieren, dat in 2023 ook Zuid-Amerika had bereikt. Ook de verspreiding van dit virus naar Antarctica kwam aanbod. Door samenwerking werd het begin maart 2024 mogelijk met een expeditie de aanwezigheid en impact van hoog pathogene vogelgriep op Antarctica te onderzoeken. Een multidisciplinair, internationaal team van biologen, dierenartsen, virologen en een dierenarts patholoog werd samengesteld. Twee weken later bevond ze zich, met 7 andere wetenschappers en een drie hoofdige bemanning, op weg naar Antarctica aan boord van onderzoekszeilmotorjacht Australis. Tijdens deze expeditie stelde het team ongewone sterfte vast op verschillende plaatsen en werd duidelijk dat het virus zich al veel verder had verspreid dan tot dan toe bekend was.
Tijdens haar lezing zal dr. Begeman uitleg geven over de reis van deze virusstam van hoog pathogene vogelgriep, vanaf diens ontstaan in een ganzenhouderij in Guangdong tot aan Antarctica. Ze zal ook ingaan op haar reis en een update geven over de huidige stand van zaken.