Beste Pool tot Pool-bezoekers,
U heeft er lang op moeten wachten, maar hier is hij dan eindelijk, de nieuwsbrief met nieuws over de Pool tot Pooldag 12 maart 2022.
Ook al zijn het onzekere tijden, wij hebben besloten door te zetten met de organisatie van Pool tot Pool dit jaar. We hopen natuurlijk dat dit weer in de originele vorm plaats kan vinden, in Museum Volkenkunde te Leiden, waar we de sprekers en andere Poolliefhebbers aan kunnen spreken en rond kunnen neuzen op de informatie markt. Maar vooruit zien is regeren, dus we hebben ook een alternatief achter de hand. Reserveer 12 maart dus voor Pool tot Pool!
Drie sprekers kunnen we u al bekend maken:
Allereerst Jack Kauw, hij stond in 2020 al gepland met zijn lezing over het Spitsbergen Verdrag en de Nederlandse diplomatieke inzet tijdens de besprekingen van de Spitsbergen Kwestie in 1919.
9 Februari 2020 was het precies een eeuw geleden dat Nederland in Parijs het Spitsbergenverdrag ondertekende. Door COVID-19 werd deze lezing twee keer uitgesteld, maar nu kan hij eindelijk zijn verhaal kwijt. Een aantal van u hebben per mail laten weten dat ze het jammer vonden dat juist deze lezing de afgelopen keer kwam te vervallen. En mocht dat zijn omdat zij geïnteresseerd zijn in geschiedenis, dan worden zij dit jaar goed bediend.
5 Januari jongstleden was het namelijk 100 jaar geleden dat Ernest Shackleton, tijdens een expeditie naar Zuid-Georgia, bezweek aan een hartaanval. Verschillende media besteedden hier aandacht aan en ook wij doen daar aan mee. En wie kunnen we daar beter voor vragen dan Albert Beintema? Hij is auteur van het boek ‘In de voetsporen van Shackleton’, dat in 1995 werd genomineerd voor de Kijk-Wetenschapsweekprijs en hij is bovendien trouwe bezoeker van Pool tot Pool.
Een van de plaatsen waar Beintema als onderzoeker werkte was Elephant Island, de plaats waar 22 opvarenden van Shackleton’s schip Endurance in 1916 onder leiding van Frank Wild onder een reddingsboot overwinterden.
5 Februari vertrekt vanuit Kaapstad de Endurance22-expeditie, die als doel heeft het wrak van de Endurance te vinden. Volgen kan op deze website: endurance22.org
De derde spreker die we vandaag bekendmaken is Prof. dr. Erik van Sebille. Hij is hoogleraar Oceanografie & Public Engagement aan het Instituut voor Marien en Atmosferisch onderzoek van de Universiteit Utrecht. Hij leidt het project ‘Tracking Of Plastic In Our Seas’, gefinancierd door een ERC Starting Grant. Hij is de ontwikkelaar van de tools plasticadrift.org en oceanparcels.org.
Zoals velen van u met eigen ogen hebben waargenomen is zwerfafval op de stranden van Spitsbergen eerder regel dan uitzondering en hoewel de vele toeristen allemaal meehelpen dit afval op te ruimen, wordt het steeds weer aangevuld.
In zijn presentatie zal Erik van Sebille resultaten presenteren over de oorsprong van het plastic in de Arctische en Antarctische wateren. Door het transport van virtuele plastic deeltjes te simuleren in hydrodynamische modellen met fijne resolutie, zijn we in staat om de bronnen van het plastic in de Arctische en Antarctische wateren te analyseren. Hij zal laten zien dat het meeste plastic in het Noordpoolgebied waarschijnlijk van Noordwest-Europese (inclusief Nederlandse) oorsprong is, terwijl plastic in Antarctische wateren mogelijk grotendeels van lokale bronnen komt.
Natuurlijk is er ook nog vermeldenswaardig nieuws uit de Poolstreken…..
In 2007 gaf dr. Ad Huiskes op Pool tot Pool een lezing met als titel ‘Aliens in Antarctica’. Dit ging over planten, exoten die te vinden varen op Antarctica, met name rond de onderzoekstations. Nu is er weer nieuws van dien aard, ook schepen blijken soorten mee te brengen.
Dieren op en rond Antarctica zitten al miljoenen jaren in isolatie maar dat gaat nu veranderen
Het Duitse onderzoeksschip Polarstern ontdekte vorig jaar 60 miljoen nesten van ijsvissen (Notothenioidei) op de bodem van de Weddellzee. Nu is dit officieel gepubliceerd.
Unieke vondst miljoenen ijsvissen broeden onder Antarctica
Twee Nederlanse studenten van de Technische Universiteit Eindhoven werkten op Antarctica aan een zogeheten ‘Antarctica-rover’. Daarmee willen ze klimaatonderzoek op de Zuidpool duurzamer, goedkoper en makkelijker maken. Het wagentje moet zelfstandig gaan rijden op zonne-energie.
Ewout en Oscar werken op Zuidpool tussen de pinguins aan Antarctica rover
Dan nog wat nieuws uit het Noorden.
Twee Noorse ngo’s proberen de expansiedrift van Noorse olieboringen in de Barentszzee tegen te werken en hebben Noorwegen voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg gedaagd.
Europes human rights watchdog wants Norway to defend its Barents drilling plans
Sinds oktober was er een probleem met het drinkwater in Iqaluit, de hoofdstad van Nunavut.
Het drinkwater dat uit het Geraldinemeer komt, bleek vervuild en ondrinkbaar. Alhoewel er nog steeds een luchtje aan het water zit, is het nu weer drinkbaar verklaard.
https://www.cbc.ca/news/canada/north/nunavut-iqaluit-water-fuel-emergency-1.6209200
Groenland heeft de winning van uranium op het eiland verboden. Dat staat in een nieuwe wet die het parlement van Groenland, een zelfstandig onderdeel van het koninkrijk Denemarken, heeft aangenomen. Daardoor moet ook de ontwikkeling van de nog niet geopende Kvanefjeld-mijn worden gestopt.
Groenland verbiedt winning van uranium en stopt mijnproject
Vandaag om 19.00h gaf Kristian Jervell, van het Noorse ministerie van buitenlandse zaken een lezing over het Spitsbergenverdrag.
Hij begon zijn lezing met artikel 1: Noorwegen heeft de volledige soevereiniteit en daarom ook het recht de naam van de archipel te veranderen. Dit is sinds 1925 in alle talen Svalbard en wie het anders noemt ondermijnt de Noorse staat.
Artikel 3 zegt dat iedereen uit een land dat het verdrag ondertekend heeft toegang moet krijgen tot de archipel, maar toegang betekent niet dat je er ook mag verblijven.
En tot slot ging hij nog in op de visserijoorlog met Groot Brittannië en de EU, wat op dit moment volop in het Noorse nieuws is. Kabeljauwoorlog met Noorwegen dreigt
En daarmee is het cirkeltje rond!
Wij hopen u allen te mogen verwelkomen op 12 maart in Museum Volkenkunde te Leiden.
Door de onzekere situatie, is aanmelden nog even niet mogelijk, maar zet het alvast in uw agenda.